Umhverfismál

HS Orka mun kappakosta að fella öll mannvirki eins vel og unnt er inn í umhverfi Krýsuvíkur þannig að sem minnst beri á þeim. Horft verður á svæðið í heild sinni og hönnun og uppbygging unnin í góðu samráði og samstarfi við Hafnarfjarðarbæ og aðra hagaðila á svæðinu. Mikilvægt er að vinna að uppbyggingu í góðri sátt og með upplýstum hætti og verða hugmyndir kynntar bæjarbúum eftir því sem verkefninu vindur fram.
Í rammaáætlun er Krýsuvík skipt upp í fjögur jarðhitasvæði: Sveifluháls, Austurengjar og Sandfell sem eru í nýtingarflokki og Trölladyngju sem er í biðflokki. Rannsóknarborun á svæðunum Sveifluháls-Austurengjum stendur nú yfir.
Í ákvæðum um fólkvanginn er gert ráð fyrir því að orkuvinnsla fari fram innan hans.
Já, vegir og slóðar munu nýtast að talsverðu leyti við að marka legu lína og lagna samhliða þeim. Slíkt er ákjósanlegt til að takmarka megi jarðrask, jafnframt því að minnka að einhverju leyti inngrip í umhverfið þegar komast þarf að borteigum.
Það fer eftir því hve margar borholur er áætlaðar á hverjum teig. Væntanlega verður hver borteigur á bilinu 5.500 – 7.500 m2 .
Samkvæmt Hafnarfjarðarbæ er áfram gert ráð fyrir starfsemi meðferðarheimilisins í Krýsuvík og því er æskilegt að önnur starfsemi sem byggist upp á svæðinu lagi sig að starfsemi þess. Á framkvæmdatíma þarf að gæta þess að raska ekki um of ró þeirra sem þar dveljast hverju sinni.

Nýting, leyfi og réttindi

Samkomulagið veitir HS Orku rétt til rannsókna, landnota, lóðarleigu og nýtingar auðlindaréttinda í tengslum við mögulega nýtingu auðlinda í Krýsuvík. Markmiðið er að kanna möguleika þess að virkja jarðvarma og vinna grunnvatn í landi Krýsuvíkur á hagkvæman og umhverfisvænan hátt, samhliða uppbyggingu auðlindagarðs þar sem frekari nýting vinnslustrauma fer fram. Stefnt er að því að jarðvarmaver rísi í grennd við Sveifluháls.
Lóðarleigusvæðið er um 200.000 fermetrar og athafnasvæði jarðhitasvæðis um tveir ferkílómetrar.
Hafnarfjarðarbær fær ákveðið prósentuhlutfall af tekjum af nýtingu auðlindanna og mun það hlutfall hækka með tímanum og skapa verulegar tekjur fyrir sveitarfélagið. Síðustu 40 ár samningstímans nemur þetta hlutfall 6%.
Það er einfaldlega skynsamlegast að nýta heitustu jarðhitagufuna fyrst til framleiðslu á rafmagni en síðan nýta jarðhitavökvann áfram til framleiðslu á heitu vatni fyrir hitaveitu. Þannig næst hámarksnýting jarðvarmans og til verða tveir tekjustraumar fyrir reksturinn. Heitavatnsframleiðsla ein og sér stendur ekki undir kostnaði við uppbyggingu og rekstur jarðvarmavinnslunnar.
Að hluta til en ekki til hlítar á þessu stigi.
Nei, enda væri slíkt ekki tímabært á þessu stigi.
Við erum enn í rannsóknaráfanga verkefnisins. Næstu skref felast í því að meta niðurstöður sem fást úr fyrstu rannsóknarboruninni og skilgreina auðlindina betur. Samhliða er unnið að undirbúningi borunar á næstu rannsóknarborholum á svæðinu.

Orka og eldsumbrot

Slíkt er ólíklegt þótt ekki væri nema vegna vegalengdarinnar þar á milli.
Út af fyrir sig ekki, ef litið er til jarðfræðilegs eðlis svæðisins í heild. Þessi svæði eru kannski samhangandi að einhverju leyti en líklega er kvikuuppstreymi úr iðrum jarðar inn á þessi svæði á fleiri en einum stað.
Það bendir ekkert sérstaklega til þess en ekki er hægt að útiloka neitt í þá veru.
Ekki er hægt að útiloka til framtíðar að sú sviðsmynd rætist að þarna gjósi einhvers staðar í næsta nágrenni eða jafnvel á svæðinu sjálfu. Staðsetning varnar- eða leiðigarða yrði hins vegar aldrei ákveðin áður en eldsumbrot hæfust, þó svo að vissulega sé horft til þess hvar gosið hefur fyrr á öldum. Nefna má að hraunflæðikort sýna að á vissum stöðum í Krýsuvík hefur lítið sem ekkert hraun runnið.
Sumir jarðvísindamenn telja svo vera. Hins vegar er ekki vitað með vissu hvort kvikan undir Svartsengi skríður undan Fagradalsfjalli eða hvort hún kemur beint að neðan úr djúpinu undir Svartsengi sjálfu eins og aðrir jarðvísindamenn hallast að.
Gríðarlegir kraftar voru þarna að verki. Við höfum í samvinnu við jarðvísindamenn kortlagt svæðið býsna vel og tökum alla slíka möguleika með í reikninginn. Hins vegar sýnir þessi kortlagning að þarna er tiltölulega lítið hraun fyrir.
Sem stendur er ekki talin stafa bráð hætta af eldsumbrotum í Krýsuvík en HS Orka hefur á að skipa teymi jarðvísindamanna sem fylgjast með svæðinu og eru í reglubundnu samráði við sérfræðinga Veðurstofunnar og aðra eldfjallafræðinga.
Það er talinn langsóttur möguleiki. Sprengigosið sem myndaði Grænavatn varð fyrir þúsundum ára og almennt er ekki litið svo langt aftur í tímann. Upptök þess voru á miklu dýpi samanber gabbró sem kom þar upp.

Boranir og bortækni

Talið er æskilegt að nýta rafknúna bora þar sem við á og þeim verður við komið til að halda notkun jarðefnaeldsneytis í lágmarki. Það fer þó eftir tengimöguleikum við rafmagn á hverjum stað.
Nei, það er ekki gert ráð fyrir slíkum borunum í Krýsuvík í nánustu framtíð enda er tæknin til slíkra borana ekki orðin nægilega þróuð.

Framtíðin

Ef rannsóknir skila tilætluðum árangri er stefnt að því að jarðvarmaver rísi við Sveifluháls. Ekki er tímabært að segja nákvæmlega til um hvar hin ýmsu mannvirki jarðvarmavinnslunnar verða staðsett. Niðurstöðurnar úr rannsóknarborununum ráða þar miklu en einnig umhverfismat framkvæmda og allt samspil við náttúru Krýsuvíkur og aðra atvinnustarfsemi á svæðinu.
Umhverfismat fyrir fyrirhugaðar framkvæmdir í Krýsuvík er í undirbúningi en tímalína verkefnisins í heild spannar hátt í áratug.
HS Orka er að stærstum hluta tryggð hjá erlendum tryggingarfélögum og þær tryggingar undanskilja ekki tjón af völdum jarðhræringa og eldsumbrota.
Ef allt gengur að óskum reiknum við með því að það gerist innan 10 ára.
Reiknað er með því að það dugi allt að 50.000 manna byggð.
Mannfjöldaspár gera ráð fyrir á bilinu 40.000 - 80.000 manns.
Ekki er gert ráð fyrir því að svæðið tæmist af orku. HS Orka vinnur með sjálfbærni að leiðarljósi og er markmiðið við orkuvinnslu ávallt að halda jafnvægi á auðlindinni og ganga ekki um of á hana. Orkuverið í Svartsengi hefur verið rekið frá því um miðjan áttunda áratug síðustu aldar og svæðið hefur verið í góðu jafnvægi síðastliðin 20 ár. Á grundvelli nýtingarleyfis frá Umhverfis- og orkustofnun er jafnan fylgist vel með því að ekki sé gengið of nærri auðlindinni.